EPİLEPSİ VE ÇOCUK

Epilepsi

Epilepsi, halk dilinde sara olarak bilinen bir hastalıktır. Epilepsi, beyinde bulunan sinir hücrelerinden kaynaklı olarak, zaman zaman yaşanan şuur kaybı ile bedendeki istemsiz hareketleri meydana getiren nörolojik bir hastalık türüdür. Epilepsi, beyinde bulunan hücrelerin aşırı uyarılmasıyla vücutta meydana gelen belirtileri yansıtan bir hastalıktır. Araştırmalar sonucunda epilepsi hastalığının en büyük sebebi genetik ve aileden gelen faktörlerdir. Epilepsi, sonradan yaşanacak olası bir travma ile de yakalanan bir hastalıktır.

Epilepsi hastalıklarının büyük bölümünde sebep bulunamaz. Bu yüzden dolayı sebepsiz yaşanan epilepsilere “İdiopatik Epilepsi” adı verilir. Bilinen kısımları tedavi edilebilir fakat neyin sebep olduğu bulunamaz. Epilepsi, bazı hastalıklara bağlı olarak da ortaya çıkabilmektedir.

 

Epilepsinin Küçük Yaşlarda Olma Sebebi
Çocukken yaşanılan menenjit veya havale gibi hastalıklar ileride epilepsiye dönüşme riski alabiliyor. Bunun yanında beyin tümörü ya vücuttaki şeker azlığı da aynı şekilde ilerideepilepsi etkisi yaratabilmektedir. Her yaştan insan epilepsi hastalığına yakalanabilir. Anne karnındaki bebek dahi, anne karnındayken epilepsi nöbeti yaşayabilir. Aynı şekilde yeni doğan bir bebek de epilepsi krizi geçirebilir. Bunların sebebi aileden gelen genetik hastalıktır. Yeni doğan bir bebeğin kafası üzerine düşmesi veya baş bölgesine darbe alması çocuklarda görülen epilepsiye kuvvetli bir örnek olarak verilebilir.

Epilepsiye Neden Olan Hastalıklar veya Sebepler Nelerdir?
Kafaya alınan bir darbe sonucunda beynin hasar görmesi, epilepsi hastalığına neden olabilmektedir. Bir trafik kazasında veya herhangi bir spor müsabakasında kafaya alınan ağır bir darbe, beyin fonksiyonlarında kalıcı bozukluklara sebep olabilir ve bunun sonucunda epilepsiye neden olabilir. Kafaya alınan bazı küçük darbeler kısa süreli bir bilinç kaybı oluşturur. Bu kısa süreli bilinç kayıpları epilepsiye neden olmaz.

Beyin hücrelerine zarar verici her türlü hastalık epilepsiye dönüşebilir. Kalp krizleri yaşayan bir hastanın epilepsi hastası olması kuvvetli bir olasılıktır. Çünkü kalp krizi sırasında beyne giden kan durur ve beyin hücreleri ciddi bir biçimde kalıcı zararlar görebilir. Bundan dolayı kalp krizi yaşayan kişiler, epilepsi hastalığına da yakalanabilir. Yaşlı kişilerde görülen demans hastalığı, yani halk dilindeki adı bunama olan hastalık,epilepsiye sebep olan hastalıklardan bir tanesidir. Bunama hastalığı da beyindeki hücrelerin zarar görmesiyle konuşma becerisini zorlaştırır ve hafıza kaybı oluşturur. Bu daepilepsi nedenlerindendir.

Epilepsi Nöbeti (Sara Krizi) Anında Ne Yapmalıyız?

  • Öncelikle sakin olmalısınız ve etrafınızda sizden başkaları da varsa onların da sakin olmasını sağlamalısınız.
  • Kriz geçiren kişiyi serbest bırakın ve hareketlerini önlemeye, kişiyi zapt etmeye çalışmayın.
  • Saatle nöbet süresini tutunuz.
  • Kriz geçiren hastanın etrafında sivri ve keskin şeyler varsa onları yok edin.
  • Epilepsi nöbeti yaşayan kişinin boynunda nefes almasını zorlaştıracak kravat, eşarp, tül gibi aksesuarlar varsa bunları gevşetin.
  • Etrafı kalabalıksa ve herkes kişinin başına üşüşmüşse kalabalığı dağıtın ve kişinin nefes almasını sağlayın.
  • Hastanın başının altına yumuşak ve düz bir şey koyun. Yastık veya katlanmış bir giysi olabilir.
  • Kişiyi sol yanına doğru veya sağ yanına doğru yatırın. Böylelikle nefes alması kolaylaşacaktır.
  • Hastanın kriz esnasında dilini ısırmaması için çıkarmaya çalışmak yanlış ve gereksiz bir harekettir.
  • Krizden sonra nefes almakta güçlük çekmediği sürece kesinlikle suni teneffüs yapmayın.
  • Krizi atlatana dek hastanın yanında kalmaya çalışın.
  • Hastanın yanında kaldığınız süre boyunca sakin ve kibarca davranmaya çalışın.
  • Eğer hastanın krizi geçmiyor ya da kriz sürekli tekrarlanıyorsa ve bu durum 10 dakikayı geçtiyse kesinlikle 112’yi arayarak ambulans talep edin. Acil yardım ekibi duruma müdahale edecektir.

Epilepsi Bitkisel Tedavisi

Epilepsi bitkisel tedavisi mümkün olabilen bir rahatsızlıktır. Epilepsi hastalarda genellikle şuur kaybıyla yaşanan nöbetlerle ortaya çıkan bir rahatsızlıktır. Beyinde gerçekleşen anormal elektriksel boşalmalar sonucunda oluşur. Hastaların ilaçla ve cerrahi yöntemle tedavi edilme olanakları bulunmaktadır. Bunun yanında bir uzmana danışarak bitkisel tedavi yollarının da denenmesi fayda sağlayabilir. Hastaların sinirleri aktif halde olduğundan, sinirlerin dengelenmesi hastaların daha az nöbet yaşamasına sebep olur. Bitkisel ürünlerde bunlara yardımcı olacağından, faydası olacaktır. Unutulmaması gereken bu yolun tıbbi tedaviyi destekleyici olarak kullanılmasıdır. Hastaların ilaçlarını düzenli olarak kullanmayı ihmal etmemesi gerekir. Bunun yanında düzenli bir beslenme ve alkol, sigaradan uzak durmak hastaların tedavisine olumlu olarak yansıyacaktır.

 

 

 

Epilepsi için bitkisel tedavi yolları nelerdir?

  • Nergis çiçeğinin kokusu hastalara faydalı olmaktadır.
  • Yulafın sade olarak ya da kediotu ile karıştırılarak kaynatılması, bunu içecek hastalara yarar sağlayacaktır.
  • Mavi çarkıfelek otunu kaynatıp, katkısız balla tatlandırarak içmek, faydalı olan bitkisel bir karışımdır.
  • Kantaron çiçeği ve katkısız balın macun kıvamında karıştırılarak tüketilmesi, özellikle nöbetlerdeki köpük oluşumunun önüne geçecektir.
  • Çınar kabuğu kaynatılarak, katkısız balla birlikte içilirse, hastalara şifa olacaktır.  
  • Melisa, kediotu ve ökseotu karışımı da hastalara faydalı olacaktır. 
  • Hastaların B vitamini ve kas spazmını çözerek sinir sisteminin rahatlamasını sağlayan magnezyum içeren gıdaları tüketmeleri gerekir.
  • Nöbetler sinirsel ve gerginlik dönemlerinde yaşanıyorsa papatya çayı faydalı olacaktır. Yanakların biri kırmızı, diğeri beyaz olduğunda ve parmaklar yumruk şeklini aldığında papatya çayı veya esansı yarar sağlayacaktır.
  • Duygusal nöbetlerde ignatia kullanımı faydalı olacaktır.
  • Korku ve ateşin eşlik ettiği nöbetlerde bıldırcın otu kullanılmalıdır.
  • Ateş ve yüz kızarıklığı olan durumlarda güzelavrat otu kullanılabilir.
  • Dudakların istem dışı seğirmelerinde çinko alınmalıdır.
  • Epilepsinin tedavi edilmesinde biberiye, tekrarının önlenmesinde rezene, adaçayı, pelin otu ve çördük otu yarar sağlayacaktır.
  • Mine otu da sinir sistemini rahatlatacağı için nöbetlerin şiddetini ve sıklığını azaltacaktır. 
  • Hazırlanacak bazı çiçek esansları da nöbetlerin önlenmesinde faydalı olacaktır.

Çocuklarda Epilepsi

Çocuklarda epilepsi, yetişkinlere oranla daha fazla görülmektedir. Kişiden kişiye farklı tepkilerin olduğu hastalıkta, teşhis ve tedaviye önem vermek gerekiyor. Yaşça küçük olan çocukların bu hastalık sırasındaki nöbetleri doğru olarak ifade edememesi, hayatlarında bazı sorunları gündeme getirmektedir. Yaşanan nöbetlerin en belirgin olduğu bölgeler, görsel ve işitsel belleğin bulunduğu şakak kısımlarıdır. Çocuklarda yaşanan bu sorun doğumdan kaynaklanan sebeplerden olabileceği gibi, kafa travmalarından ve menenjit tarzı beyni etkileyen hastalıklardan dolayı meydana gelebilir.

 

 

Çocuklarda epilepsi belirtileri nelerdir?

  • Çocuklardaki kısa süren donuk bakışların olması
  • Şuur kaybı sırasında ağzın şapırdatılması ve yutkunma eylemi yapılması
  • Elleriyle kontrolsüz hareketler yapması
  • Uzun süren nöbet sırasında birisiyle konuşuyormuş gibi hareket etmesi
  • Sürekli olarak korkular yaşaması ve geceleri çığlıkla uyanması
  • Okuldaki başarının birden düşüş göstermesi
  • Okuldaki başarının sürekli düşüş halinde olması
  • Sosyal olarak uyum sağlama sorunları olan çocuklar epilepsi açısından değerlendirilmelidir.

Çocuklarda olan epilepsi nöbetlerinde nasıl hareket edilmelidir?

Çocukların yaşadığı nöbetler sırasında aile soğukkanlı olmalı ve nöbet sırasında yaşananları gözlemlemelidir. Yaşanan olaylarda epilepsinin tanısının konması ve nöbetin geldiğinin anlaşılması zor olabilir. Bu gibi durumlarda doktora danışılmasında fayda vardır. Yaşanan bilinç kaybının sebebinin epilepsi olduğuna doktor karar vermelidir. Bazı hastalıklar epilepsi ile karıştırılabilir. Özellikle ateş sırasında geçirilen havalelerde ve katılma nöbetlerinde bu karışıklık sıkça rastlanmaktadır. 

Epilepsi hastası olan çocuklara nasıl davranılmalıdır?

Çocuklara hastalığı anlatmalı, nöbet sırasında yaşananları ve ne yapmaları konusunda bilgilendirmelisiniz. Onların aktivitelere katılımına engel olmamalısınız. Bu çocukların eğitimlerine devam etmelerine olanak tanınmalıdır. Okulda yaşayacakları nöbetler konusunda öğretmenlerini bilgilendirerek, nöbet sonrasında bir süre dinlendirilmesini sağlamalısınız. Bu çocukların öğrenme yetenekleri diğer çocuklardan daha az değildir. Bu sebeple eğitimin desteklenmesi gerekir. Bazılarında öğrenme güçlüğü yaşansa da, kısa bir çalışmanın ardından bu sorun aşılacaktır. Çocukta epilepsi dışında bedensel sorunların olması, zeka seviyesinde gerilik olması öğrenme güçlüğüne sebep olmuş olabilir. Yaşıtlarından daha geri kalmış çocukların, özel eğitim almaları sağlanmalıdır.

Çocuklarda epilepsi nasıl tedavi edilir?

Bu çocuklar ilaçlarla ve hareketlerinde biraz kısıtlama yapılarak, normal hayatlarına devam edebilir. Bazılarında kontrolsüz nöbetlerin yaşanması durumunda cerrahi yöntemler gündeme gelebilir. Çocukların 2-3 kez ilaç tedavisine direnç göstermesi, cerrahi tedaviyi gündeme getirecektir. Erken yaşlarda yapılan cerrahi tedavi, yaşam kalitesini daha fazla yükseltmektedir.